ကုလညီလာခံမွာ ေဒၚစုေျပာၾကားတဲ့မိန္႔ခြန္း အျပည့္အစံု
22 September 2016 05:30(+0630) (လြန္ခဲ့ေသာ 3 နာရီ ခန္႔က)
ဥကၠ႒ႀကီး၊ ဂုဏ္သေရရွိ ကုိယ္စားလွယ္ေတာ္ႀကီးမ်ား၊ လူႀကီးမင္းမ်ားရွင့္။
၁။ ျမန္မာႏုိင္ငံ အစုိးရသစ္ရဲ႕ ပထမဦးဆုံး ကုိယ္စားလွယ္အေနနဲ႔ ဒီအေထြေထြ ညီလာခံမွာ စကားေျပာရင္း ကုလသမဂၢ ပဋိဉာဏ္စာတမ္းရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ မူေတြအေပၚမွာ အျပည့္အ၀ ယုံၾကည္မႈရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားရတာဟာ က်မရဲ႕တာ၀န္၊ က်မရဲ ႔အခြင့္ထူး ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ ခြန္အားဟာ ပဋိဉာဏ္စာတမ္းနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒရဲ ႔အေျခခံမူေတြမွာ ထည္႔သြင္းထားတဲ့ တကမၻာလံုးလႊမ္းၿခံဳအက်ံဳး၀င္မႈနဲ႔ တရား၀င္ ျဖစ္မႈတို႔အေပၚမွာ မူတည္ေနပါတယ္။ ၿပီးျပည့္စုံမႈ မရွိျခင္းနဲ႔ ကန္႔သတ္မႈေတြ ရွိေနေပမဲ့ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ႀကီးဟာ က်မတုိ႔အားလုံးရဲ႕ ပုိမုိ ၿငိမ္းခ်မ္း၍ သာယာ၀ေျပာတဲ့ ကမၻာႀကီးျဖစ္ေရး၊ ဂရုဏာတရား ထြန္းကားတဲ့ လူသားအားလုံးရဲ႕ ေနရာထုိင္ခင္းျဖစ္ေျမာက္ေရး ဆုိတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြကို သိုမွီးထားတဲ့ အဖြဲ႔ႀကီးအျဖစ္ ရွိေနဆဲပါ။
၂။ က်မတုိ႔ႏုိင္ငံဟာ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ လႊတ္လပ္ေသာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံသစ္ အျဖစ္ ကုလသမဂၢကုိ ၀င္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကာလဟာ ကမၻာ့လူသားေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ သာတူညီမွ်ေရး၊ သာယာ၀ေျပာေရး၊ တရားမွ်တေရးေတြအတြက္ လူသားတုိ႔ရဲ႕ လုပ္ႏုိင္စြမ္းအေပၚမွာ ယုံၾကည္မႈ ထားရွိၿပီး သူတုိ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံသစ္ေတြကုိ ျပန္လည္ ထူေထာင္ဖုိ႔ ရုန္းထၾကတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုတႀကိမ္ ထပ္မံၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအဖုိ႔ ျပတ္သားတဲ့ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ထားရွိႏုိင္ပါၿပီ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏုိ၀င္ဘာလ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက က်မတုိ႔ ျပည္သူေတြဟာ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ကုိ တခဲနက္ မဲေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ႏုိင္ငံေရးပါတီ တခုကုိ ေထာက္ခံတယ္ဆုိတာ ျပသျခင္းသာမက၊ သူတုိ႔ရဲ႕ အခြင့္အေရး၊ စြမ္းရည္၊ သူတုိေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့ တုိင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္ပုံစံ စတဲ့ ႏုိင္ငံေရး ပ်ဳိးေထာင္မႈေတြအတြက္ မဲေပးခဲ့ၾကတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြ၊ ရည္ရြယ္ေတြဟာ ကုလသမဂၢကုိ စတင္ ထူေထာင္ခဲ့တဲ့ ပုဂၢဳိလ္ေတြရဲ႕ အယူအဆနဲ႔လည္း ထပ္တူ ထပ္မွ် ျဖစ္ပါတယ္။
၃။ ဓားသြားေတြကုိ ထြန္သြားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲေရး ဆုိတဲ့ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္၊ ေခတ္သစ္ အသုံးအႏႈန္းနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့၊ ဖ်က္ဆီးႏုိင္တဲ့ လက္နက္ေတြကုိ စုိက္ပ်ဳိးေရး ယႏၱရားေတြအျဖစ္ ေျပာင္းလဲေရး ဆုိတဲ့ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ဟာ က်မတုိ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ အိပ္ခြင့္မသာဘဲ လယ္ယာေျမေတြကုိလည္း ဆုံးရႈံးခဲ့ရတဲ့ က်မတုိ႔ ျပည္သူေတြဟာ အထက္မွာ ေျပာခဲ့တဲ့အတုိင္း ေျပာင္းလဲဖုိ႔ လုိအပ္တယ္ဆုိတာကုိ စိတ္ထဲ၊ ႏွလုံးထဲမွာ စြဲစြဲၿမဲၿမဲ နားလည္ထားၾကပါတယ္။ မိမိတုိ႔ရဲ႕ ေနအိမ္ထဲမွာ လုံၿခံဳမႈရွိဖုိ႔၊ မိမိတုိ႔ရဲ႕ စြမ္းရည္အေပၚမွာ ယုံၾကည္မႈရွိၿပီး အျပည့္အ၀ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ဖုိ႔၊ လူငယ္ေတြရဲ႕ အနာဂတ္ အလားအလာအတြက္ စိတ္ခ် ေပ်ာ္ရႊင္မႈ ရရွိႏုိင္ဖုိ႔၊ သက္ႀကီးရြယ္အုိမ်ားဘ၀ လုံၿခံဳဖုိ႔၊ ၿငိမ္းခ်မ္းၿပီး ႂကြယ္၀တဲ့ ျပည္ေထာင္စုသားေတြရဲ႕ ရပုိင္ခြင့္နဲ႔ တာ၀န္ကုိ အျပည့္အ၀ ထမ္းေဆာင္ႏုိင္ဖုိ႔တုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ ရုိးရွင္းတယ္၊ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ ခက္ခဲတယ္ဆုိတာကုိေတာ့ အထူး ေျပာစရာ မလုိပါဘူး။ က်မတုိ႔ရဲ႕ ဒီ ရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတုိင္ကုိ ေရာရွိႏုိင္ဖုိ႔ တခုတည္းေသာ လမ္းေၾကာင္းကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လမ္းေၾကာင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလမ္းေၾကာင္းကုိ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ျပတ္သားတဲ့ သံဓိ႒ာန္ခ်မွတ္ၿပီး ေလွ်ာက္လွမ္းၾကရပါလိမ့္မယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္
၄။ ျမန္မာျပည္သူေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းလုံၿခံဳစြာ ေနထုိင္ခြင့္၊ အေျခခံလြတ္လပ္ခြင့္၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ခြင့္ဆုိတဲ့ ၂၀၃၀ ျပည့္ အဓြန္႔ရွည္ ခုိင္ၿမဲတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ပန္းတုိင္နဲ႔ အက်ဳံး၀င္တဲ့ ေမြးရာပါ ရပုိင္ခြင့္ေတြကုိ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆုံးရႈံးခံခဲ့ၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း (၆၀) ေက်ာ္ ျပည္တြင္း လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡေတြ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ ႏုိင္ငံတခုအဖုိ႔ အဓြန္႔ရွည္ ခုိင္ၿမဲတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရး ရရွိဖုိ႔ဆုိတာထက္ ဘယ္အရာမွ ပုိၿပီး အေရးမႀကီးႏုိင္ပါဘူး။ ဒါဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အစုိးရသစ္အေနနဲ႔ အဓိက စိန္ေခၚမႈႀကီးတရပ္အျဖစ္ အဆင့္ျမင့္ ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ခက္ခဲ ရႈပ္ေထြးတဲ့ လုပ္ငန္းႀကီးတရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ၊ တနည္းအားျဖင့္ ၂၁ ရာစု ပင္လုံညီလာခံႀကီးကုိ မၾကာေသးခင္က က်မတုိ႔ ေခၚယူ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ဒီ ညီလာခံဟာ လႊတ္လပ္ေသာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံ ေပၚေပါက္ေရး အေျခခံအုတ္ျမစ္ျဖစ္တဲ့ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ညီလာခံရဲ႕ ပင္လုံစိတ္ဓာတ္ကုိ ျပန္လည္ အသက္သြင္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစုိးရ၊ လႊတ္ေတာ္၊ တပ္မေတာ္၊ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔ေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ၊ လူထုအေျချပဳ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ တက္ေရာက္ၾကတဲ့ ဒီညီလာခံဟာ အားလုံးပါ၀င္ေရးမူနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓါတ္ကုိ အေျချပဳထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီညီလာခံ က်င္းပရုံနဲ႔ မၿပီးေသးပါဘူး။ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရးနဲ႔ တည္တန္႔ခုိင္ၿမဲတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆီကုိ ခ်ီတက္တဲ့ခရီးမွာ အေရးႀကီးတဲ့ ပထမအဆင့္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရရွိလာတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ က်မတုိ႔ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ မေဖာ္ျပႏုိင္ေလာက္တဲ့ ၀မ္းနည္း ေၾကကြဲဖြယ္ စစ္ေဘး စစ္ဒဏ္က ေနာင္လာမယ့္ မ်ဳိးဆက္ေတြကုိ ကယ္တင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ရခုိင္အေျခအေန
၅။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ရခုိင္ျပည္နယ္ရဲ႕ အေျခအေနကုိ ကမၻာက အာရုံ စူးစုိက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ တာ၀န္သိတဲ့ ကမၻာ့မိသားစု အဖြဲ႔၀င္ ႏုိင္ငံတခုအေနနဲ႔ က်မတုိ႔ဟာ ႏုိင္ငံတကာက အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္တာကုိ မစုိးရိမ္ပါဘူး။ က်မတုိ႔ဟာ ရခုိင္ျပည္အတြင္း လူ႔အသုိင္းအ၀ုိင္း အားလုံးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တည္ၿငိမ္ေရး၊ တုိးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကုိ ဦးတည္ေစတဲ့ အဓြန္႔ရွည္ ခုိင္ၿမဲေသာ အေျဖရရွိဖုိ႔အတြက္ သံဓိ႒ာန္ ခ်ထားပါတယ္။ က်မတုိ႔အစုိးရဟာ နားလည္မႈနဲ႔ ယုံၾကည္မႈရရွိေရးကို ဦးတည္တဲ့ ေရတုိ၊ ေရရွည္အစီအစဥ္ေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေအာင္ ဘက္ေပါင္းစုံက ခ်ဥ္းကပ္ေနပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းမႈႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး အေကာင္အတည္ေဖာ္ေရး ဗဟုိေကာ္မီတီကုိ အစုိးရသစ္တာ၀န္ယူၿပီး မၾကာခင္မွာ ဖြဲ႔စည္းေပးခဲ့ပါတယ္။ ဗဟုိေကာ္မီတီေအာက္မွာ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ လုပ္ငန္းေကာ္မီတီေတြဟာ လုံၿခံဳေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တည္ၿငိမ္ေရးနဲ႔ တရားဥပေဒ စုိးမုိးေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကုိ ထမ္းေဆာင္ေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ေရးတုိ႔ကုိ စိစစ္ၿပီး ေနရာခ်ထားေရး၊ လူမႈစီးပြား ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးတုိ႔ကုိလည္း ကူညီ ေဆာင္ရြက္ေပးေနပါတယ္။ လူသားခ်င္း စာနာမႈအကူအညီေတြ ေထာက္ပံ့ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔လည္း ပူးေပါင္း ညွိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။
၆။ ဒီျပႆနာကုိ ၿပီးျပည့္စုံၿပီး ပုိမုိထိေရာက္ေအာင္ ေျဖရွင္းႏုိင္ဖုိ႔ က်မတုိ႔ႀကိဳးပမ္းရာမွာ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစဖုိ႔အတြက္ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကုိဖီအာနန္ ဥကၠ႒အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ အႀကံေပးေကာ္မရွင္ကုိလည္း က်မတုိ႔ ဖြဲ႔စည္းထားပါတယ္။ အဖြဲ႔၀င္ (၉) ဦး ပါ၀င္တဲ့ ဒီေကာ္မရွင္ရဲ႕ တာ၀န္ေတြထဲမွာ - ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း လူ႔အေျခခံလုိအပ္ခ်က္ေတြ၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး၊ အေျခခံ ရပုိင္ခြင့္နဲ႔ လုံၿခံဳေရးကိစၥေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ ပဋိပကၡဟန္႔တားေရး၊ စာနာမႈအေထာက္အပံ့ေပးကမ္းေရး၊ ရပုိင္ခြင့္မ်ားနဲ႔ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး၊ လူမႈအေဆာက္အဦးေတြ တည္ေဆာက္ေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ ျမင့္တင္ေရးတုိ႔ကုိ အထူးအေလးေပး ေဆာင္ရြက္ရပါလိမ့္မယ္။
၇။ ဒီေကာ္မရွင္ဖြဲ႔စည္းလုိက္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တခ်ဳိ႕အစိတ္အပုိင္းေတြက အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ သဟဇာတ ျဖစ္ထြန္းေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ သာယာ၀ေျပာေရး ရရွိဖုိ႔အတြက္ ဆက္လက္ အားထုတ္သြားမယ္ဆုိတာ က်မတုိ႔ စိတ္ပုိင္းျဖတ္ထားပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္း၀ုိင္းအေနနဲ႔ နားလည္မႈရွိၿပီး အျပဳသေဘာနဲ႔ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ၾကဖုိ႔ ေတာင္းဆုိလုိက္ပါတယ္။ မလုိမုန္းတီးမႈနဲ႔ စာနာခြင့္လႊတ္ျခင္း ကင္းမဲ့တဲ့ အုပ္စုေတြကုိ အခုိင္အမာ ဆန္႔က်င္ရပ္တည္ျခင္းအားျဖင့္ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ၊ ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ လူပုဂၢဳိလ္ဆုိင္ရာ တန္ဖုိးေတြကုိ ယုံၾကည္မႈရွိေၾကာင္း ထပ္မံၿပီး အေလးအနက္ ေျပာၾကားလုိပါတယ္။
SDG ေရရွည္တည္တန္႔တဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈပန္းတုိင္ အေကာ္အထည္ေဖာ္ေရး
၈။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရးတုိ႔ဟာ က်မတုိ႔ျပည္သူေတြရဲ႕ လူမႈေရးနဲ႔ စီးပြားေရး လုိအပ္ခ်က္ေတြ ျပည့္၀ေရးဆုိင္ရာ မူ၀ါဒနဲ႔ အစီအစဥ္ေတြကုိ ေအာင္ျမင္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ဖုိ႔ အေျခခံ လုိအပ္ခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ၂၀၁၆ အမ်ဳိးသား စီးပြားေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး မူ၀ါဒဟာ အေျခခံအေဆာက္အဦးဆုိ္င္ရာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ၊ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရး၊ ပုဂၢလိကက႑၊ အေသးစားနဲ႔ အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး စတာေတြ ပါ၀င္တဲ့ SDG ေရရွည္တည္တန္႔တဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈပန္းတုိင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးနဲ႔ ကုိက္ညီေအာင္ ေရးဆြဲထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရး၊ အလုပ္အကုိင္ ဖန္တီးေရး၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး၊ လူငယ္ေတြရဲ႕ စြမ္းရည္ျမင့္မားေရးနဲ႔ အခြင့္အလမ္း ဖန္တီးေရးတုိ႔ဟာ က်မတုိ႔ရဲ႕ လူထုအေျချပဳ အားလုံးပါ၀င္ေရး မူ၀ါဒ ရည္မွန္းခ်က္ေတြအတြက္ အဓိက ေသာ့ခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
၉။ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔၀င္ေတြ အေနနဲ႔ က်မတုိရဲ႕ တူညီေသာ စုိးရိမ္ေၾကာင့္က်စရာ အမ်ားအျပားကုိ မေန႔က ဒီညီလာခံ စတင္ခ်ိန္ကတည္းက က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ က်မအေနနဲ႔ ခြင့္ျပဳထားတဲ့အခ်ိန္အတြင္း အနည္းအက်ဥ္းပဲ ေျပာၾကားပါမယ္။ ေရြ႕ေျပာင္းအေျခခ်မႈ၊ အၾကမ္းဖက္၀ါဒ၊ ႏ်ဴကလီးယားဖ်က္သိမ္းေရးတုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခခ်မႈ
၁၀။ ျပႆနာေတြအတြက္ ေရရွည္ခုိင္ၿမဲမယ့္အေျဖကုိ ရရွိဖုိ႔အတြက္ ျပႆနာဇစ္ျမစ္ကုိ စုံစမ္း စစ္ေဆးဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ မၾကာေသးမွီ ႏွစ္ေတြအတြင္း မႀကံဳစဘူးေအာင္ မ်ားျပားလွတဲ့ ေျပာင္းေရြ႕အေျခခ်မႈေတြနဲ႔ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ဒုကၡေတြဟာ ပုံမွန္မဟုတ္တဲ့ ေျပာင္းေရြ႕အေျခခ်မႈရဲ႕ အေရးအႀကီးတဲ့ အေၾကာင္းရင္း ၂ ရပ္ကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔ လုိအပ္လာေစပါတယ္။ အဲဒီ အေၾကာင္းရင္း ၂ ရပ္ကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ မရွိျခင္းနဲ႔ ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္မႈ ကင္းမဲ့ျခင္းတုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ဖုိ႔နဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈအေၾကာင္းကုိ ေျပာၾကတဲ့အခါမွာ လူအခြင့္အေရးကုိေလးစားမႈ၊ တရားမွ်တမႈ၊ မတူကြဲျပားမႈ၊ သည္းခံခြင့္လြတ္မႈတုိ႔ကုိ ျမင့္တင္ေရးနဲ႔ ဘက္စုံစီးပြားေရး မူ၀ါဒ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးတုိ႔ကုိ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားလုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒါဟာ စိန္ေခၚမႈႀကီးတရပ္ျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဥပေဒနဲ႔အညီ တရားမွ်တၿပီး ၿပီးျပည့္စုံတဲ့ ေျဖရွင္းမႈရရွိဖုိ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရြ႕ေျပာင္း အေျခခ်ေနထုိင္သူေတြဟာ အိမ္ရွင္ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ကမၻာ့စီးပြားေရးအတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိ မေမ့သင့္ၾကပါဘူး။ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကုိ ခုိင္မာေအာင္ အိမ္ရွင္ႏုိင္ငံနဲ႔ မူရင္းႏုိင္ငံတုိ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္းအားျဖင့္ ၂ ႏုိင္ငံစလုံးရဲ႕ စီးပြားေရးကုိ အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစတယ္လုိ႔ က်မ ယုံၾကည္ပါတယ္။ က်မတုိ႔ ကမၻာႀကီးမွာ က်မတုိ႔အားလုံး မွ်ေ၀ေနထုိင္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တန္ဖုိးထားမႈနဲ႔ ႂကြယ္၀မႈေတြကုိ မွ်ေ၀ၾကျခင္းအားျဖင့္ ပုိမုိ ေကာင္းမြန္တဲ့ ကမၻာႀကီးကုိ ဖန္တီးႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အၾကမ္းဖက္၀ါဒ တန္ျပန္ေရး
၁၁။ သာသာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ လူမႈေရးတုိ႔နဲ႔ ဆက္ႏြယ္တဲ့ အၾကမ္းဖက္ အစြန္းေရာက္၀ါဒ ပုံစံအားလုံးကုိ က်မတုိ႔ အတူတကြ ရပ္တည္ ဆန္႔က်င္ၾကဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ အစြန္းေရာက္၀ါဒဟာ အၾကမ္းဖက္၀ါဒရဲ႕ ဇစ္ျမစ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ အစြန္းေရာက္၀ါဒရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းေတြကုိ စူးစမ္းဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး ဖူလုံမႈ ကင္းမဲ့ျခင္းဟာ အေရးႀကီးတဲ့ အေၾကာင္းတရားေတြ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ သံသယျဖစ္စရာ မလုိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဦးတည္ခ်က္ကင္းမဲ့ျခင္း၊ ဘ၀ရည္မွန္းခ်က္ ကင္းမဲ့ျခင္းတုိ႔ဟာလည္းပဲ အထူးသျဖင့္ လူငယ္ေတြကုိ ေရရာ ေသခ်ာမႈ ရွိသေယာင္ ျပသေနတဲ့ အယူအဆေတြရဲ႕ ညြတ္ကြင္းမိေစႏုိင္တယ္ဆုိတာလည္း က်မတုိ႔ ထည့္သြင္း စဥ္းစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏ်ဴကလီးယားဖ်က္သိမ္းေရး
ႏ်ဴကလီးယားကင္းမဲ့ေသာ ကမၻာႀကီး ျဖစ္ေျမာက္ေရးကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေထာက္ခံပါတယ္။ က်မတုိ႔ႏုိင္ငံက တင္သြင္းတဲ့ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ဖ်က္သိမ္းေရး ႏွစ္ပတ္လည္ ျပဌာန္းခ်က္ဟာ လက္ရွိနဲ႔ ေနာင္လာမယ့္ မ်ဳိးဆက္ေတြအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လုံၿခံဳမႈ ရရွိေရးကုိ ရည္ရြယ္ပါတယ္။ ကမၻာ့ေဒသအမ်ားအျပားမွာ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ကင္းမဲ့တဲ့ ရပ္၀န္းေတြ ထူေထာင္ေရးကိစၥဟာ ဒီရည္မွန္းခ်က္အတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ႏ်ဴကလီးယားစမ္းသပ္မႈ ပိတ္ပင္ေရး CTBT စာခ်ဳပ္ အတည္ျပဳခ်က္ကုိ က်မတုိ႔ႏုိင္ငံက ဒီညေနမွာ တင္းသြင္းမွာျဖစ္ေၾကာင္း ၀မ္းေျမာက္စြာ အေထြေထြညီလာခံကုိ အသိေပးလုိပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com
http://www.thithtoolwin.com/2016/09/blog-post_317.html မွ ကူးယူထားပါသည္။
